STEPHANUS ZWEIG (1881-1942)
Scripsit Iohannes Gluszak.

Abhinc tres et sexaginta annos vitam sponte finivit in Brasilia extorris scriptor Austriacus Stephanus Zweig . Forsan igitur decet nos pauca de illo viro eximio eiusque vita operibusque commemorare . Stephanus Zweig (1881-1942) gente Iudaeus natus est Vindobonae locupletissimo loco . Erat Vindobona eo tempore Habsburgici imperii multarum nationum caput et cor . Huc festinabant vitatores , negotiatores , viri militares ex omnibus partibus ingentis imperii et extrinsecus ; huc viri scientiae artium et temptatores fortunae cursum flexerunt . Hic luxuriosa vita litteraria florebat , theatra , universitas ac acta diurna alliciebant peritiores , imperitos autem vis quasi magica longe lateque dispersa urbis promittentis spem vitae novae condendae tenebat . Talium rerum multitudine et artium divitiis imbutus Stephanus crescebat . Primitias eruditionis domi recepit et mox puer excelluit amore erga litteras artemque sollertiaque scribendi discendique. Sapientiae studuit et anno 1904 titulo doctoris philosophiae ornatus scholam reliquit . Amicos multos et conspicuos habuit : e.g. Sigismundum Freud , Rainerum Maria Rilke et Arthurum Schnitzler aliosque . Iuvenis anno 1900 vulgavit primum poeticum opus : 'Chordae argenteae' necnon deinde 'Coronae praecoces' (1907) . Amore linguae Francogallicae praesertim adfectus versus vertebat in Theodiscum sermonem poetarum clarorum Pauli Verlaine , Arthuri Rimbaud , Emilii Verhaeren necnon Caroli Baudelaire . Inter amicos suos numeravit et insignem auctorem Francogallicum Iulium Romain , quocum in thetralibus fructuosum commercium litterarum semper habuit . Scripsit et dramata , imprimis 'Thersiten' (1907) , nam rerum antiquarum erat quoque percuriosus , deinde 'Comoedus transmutatus' et 'Domus ad maris litus'. Optimum dramatum suorum censetur tamen opus' Volpone' (1927) , ubi astutus vir morbum dissimulat , ut duplicitatem hominum circumstantium patefaciat . Pecunia numquam eum defecit , magnas curas vitae sustinendae causa nescivit , immo sumptuosa itinera remotissima continuo faciebat et fere omnem terrarum orbem visit : nempe Italiam , Francogalliam , Hispaniam , Americam Septentrionalem , Mexicum ,Cubam , Indiam , Indoserica aliaque . His locis aspectis Europam tamen omnibus anteposuit corque ei intendit . Censuit enim Europam patriam suam spiritualem esse. Primo bello mundano incepto exhorruit Stephanus Zweig , qui nec tam inopinatam rabiem nec tantum exitiale odium bellum gerentium tam contrarium tempori ante annum 1914 intellegere et comprobare potuit . Eo tempore (1916) scripsit tragoedian Ieremias (Poema dramaticum in novem picturis ) , quo sincerum amorem pacis confessus est et belli amentiam damanavit . Ex Austria in Helvetiam brevi vectus est et hic aliud scriptum pro pace servanda composuit "Cor Europae" . Bello infelici confecto indefatigabiliter porro scripsit . Inter alia opera minora orta sunt , quas 'novellae' , id est 'narrationes breviores' , vocavit , quorum numero : 'Rabies' (1922) , 'Confusio affectuum' (1926) et ' Viginti quattuor horae ex vita unius feminae' (1934) ac ' Misericordia periculosa' (1939) . 'Arcana ardentia' atque ' Erasmus - gloria et occasus cuiusdam doctrinae' implacabiles hostes ei fecerunt inter multos pacis ac humanitatis osores . Postquam in Germania rerum potita esset factio Hitleriana , libri eius in propatulo pyro usti sunt . In Austria antisemitismo gliscente recte se credebat in periculo versari expositumque iri persecutionibus si - ut probabile erat - res ex Germania in Austriam transferentur. Idcirca anno 1934 in Britanniam se retulit . Hic in tabulariis ad Mariam Stuart attinentia quaerebat , cuius vitam insigni libro exposuit . Mortuo Londini anno 1939 amico Sigismundo Freud laudationem funebrem in eum habuit . Anno sequente ius civis Britannici obtinuit , sed in Britannia non remansit . Bello seviente in Europa itinera fecit per Americam . Haud sperabat apud Americanos Spetentrionales quietem inveniri posse . Brasilia situ habituque plus arridebat . Petropoli, in urbe prope Rio de Janeiro posita , anno 1941 sedem collocavit una cum uxore . Tranquillitatem tamen frustra quaerebat . Parum valuit urbanitas civium Brasiliensium ad quietem adipiscendam cum bellum Europeum turbaret penitus mentem subtilem . Notitiae crudelitatis ruinarumque et fere universus occasus cultus civilis , quem tam amabat et cui vixit , maturavit consilium mortis voluntariae sibi conscisciundae . ' Vitam relinquere sponte et mentis luciditate servata ' momenti magni censuit . Una cum fideli uxore Elisabetha Altmann voluntarie e vita excessit die 23 men. Febr. anno 1942 . In nuntio superstitibus relicto desuper scripsit : 'Nusquam vitam novam incipere possem cum mundus linguae meae evanuisset patriaque spiritualis mea Europa se ipsam delevisset (...) Censeo opportere per tempus et capite erecto finem vitae ponere , cui delectamento puro animi opera erant ac libertas unius summum bonum (...)Amicos meos salvere iubeo . Utinam aspiciant auroram post longam noctem . Ego sum nimis impatiens , ante eos proficiscor". Grata civitas Brasiliensis exsequias auctori dedit et digne eius memoriam et gloriam prae se tulit cum in patria spirituali memoria damnatus bonisque omnibus privatus esset . Gabali nazistae eum potissimum in campo internecionis delevissent , si potuissent . Scrispit et de aliis poetis et philosphis ('Tres artifices - Balzac , Dickens, Dostoiewski' ac 'Proelium cum daemone - Hoelderlin, Kleist , Nietzsche' ) et de sortibus eximiorum hominum : 'Maria Stuart' , 'Iosephus Fouché' , 'Maria Antonina' , 'Magellanus' aliaque . Ultima eius narratio 'Lusor saccorum' (Die Schachnovelle) pulcherrimum exemplar eius artis scribendi videtur et multa ad vitam eius pertinentia continet . Agitur de itinere per Oceanum Atlanticum primi magistri saccorum Mirko Czentovic , viri inculti , simplicissimi agrestisque , at saccorum peritissimi insuperabilisque lusoris . Is casu convenit ignotum virum amittitque improviso ludum , cuius invictus artifex universo credebatur . Mira peritia saccorum viatoris ignoti -ut discimus - quasi ex necessitate et amentia nata est . Austria a nazistis occupata diu in carcere detentus erat ut anzistis suspectus et hic edidicit e libro forte furtimque arrepto ludum saccorum . Omnes ludos , quos centies legerat memoriae tradiderat suae et continuo luserat ludos imaginarios contra librum , contra se ipsum , contra vecordiam incipientem ob solitariam captivitatem . Quamvis ille liber imprimis consolationi fuisset , postea mentem confudit et memoriam rerum aliarum fere delevit. Raro stilo et eximio vigore luciditateque scriptus liber tenet legentem usque ad sententiam ultimam .

Litteris vixit et de his ita opinatus est : "Litterae non sunt vita , sed modus vitae extollendae, modus facillimus lucidissimusque dramatis humami comprehendendi ." De vita sua talia aestimavit :
"Omnes beluae apocalypticae in vitam meam obruerunt : eversiones , fames , nummi perniciosa vilitas , saevitia, pestis, exsulis sortes . Vidi crescere ante oculos nostros magnas doctrinas sociales - fascalium regimen per Italiam, nazistarum per Germaniam et bolsevistarum per Russiam ac ante omnia illam pestilentiam pestilentiarum , quae florem nostri cultus civilis veneno infecerat' Vir mira humilitate modestiaque praecelluit , quod inter scriptores rarissime accidit ! Nec gloria litterarum inflavit eum nec divitiae paternae vanitati procliviorem reddiderunt . Is totum fere orbem cognoverat , cultum tamen Europaeum omnibus antehabuit verbisque Friderici Nietzsche 'bonus Europaeus' appelari posset . Lingua eius exquisitissima , excultissima , semper lucida et perdives claris cogitationibus et arte insita decoreque poeticoque insito admirationem movet . Non immerito ducitur inter optimos scriptores linguae Theodiscae , quae tot rara ingenia mundo edidit .