|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POESIS Infernorum, Cantus XIII Nondum etiam Nessus ripae ulteriora tenebat, Cum sumus ingressi nullo tritam pede silvam. Non frondes virides, fusca at ferrugine tinctae; Non rami laeves, at nodosi inque plicati; 5 Non pomi stabant, spineta at plena veneno. Non ita habent rigidas stirpes, passimque frequentes, Quae fugiunt odio silvestria saecla ferarum, Inter Caecinam et Cornetum culta locorum. Hic nidum obscoenae, stropbadum (piae littore Teucros 10 Omine terrifico damni pepulere futuri, Harpyiae ponunt. Latae alae, coliaquc et ora Humana, atque pedes unci, pluniosaque magni Ventris erat moles, abnormibus insidentes Plantis dant questus. Tum doctor talia fundit: 15 Interiora priusquam tu penetralia silvae Istius subeas, te devenisse secundum Circum, erraturumque isthic jam scito, tremendae Ad cumulos donec via te deducat arenae. Propterea inspecta penitus; namque ipse videbis 20 His factura fidem, quae sum sermone locutus. Undique ploratus veniebant, undique fietus, Nec mihi cernere erat quemquam tam triste dolentem: Quare constiteram totus formidine torpens. Credo ego, Minciadem tum me venisse putasse 25 Mentis in hunc sensum, ut tot rerer fundere voces Gentem, quae hos inter ramos obtecta lateret Nos propter. Quare verbis est talibus usus: Unam si obtrunces quavis ex arbore virgam. Quae tu nunc animo reputas, mutilata labescent. 30 Tum paullum extendi dextram, magnoque revulsi Ex pruno exiguum ramum, et lacrimabile truncus Clamavit: Cur me vellis? Sed sanguine ubi ater Factus erat, rursus: Cur me decerpere gestis? Nulla tuum pietas docuit miserescere pectus? 35 Quondam homines fuimus, qui nunc sub cortice stamus Mutati in stirpes. Certe exspectanda fuisset Haec tua dextra magis fleeti pietate parata. Anguigenas animas si nos gestare putasses. At veluti in ramo viridi, cui flammeus ardor 40 Summa urat capitis, tum pars extrema gementi Sibilat assimilis, vento exspiranteque stridet: Sic simul ex illo erumpebant fragmine verba. Et sanguis. Quare labentem vertice prono Demisi virgam, atque steti, ut qui territus haeret. 45 Si prius ex nostris potuisset credere verbis, Respondit sapiens, quae oculis hic aspicit ipsis, Laesa anima, haud unquam foret ausus tendere dextram In te. Incredibilis sed res me adducere suasit Hunc in opus, quod me pariter gravat. Ast age fare; 50 Qui sis huic memora, ut pro, quo tua damna rependat. Munere, apud superos, ad quos remeare facultas Huic datur, ipse tuam jubeat revirescere famam. Et truncus: Tam dulce mihi sonat ista loquela, Ut tacitus nequeam vos mittere. Nec grave vobis 55 Sit, si qua alliciat me, dicere pauca, cupido. Ille ego sum, claves qui quondam nactus utrasque, Queis Fridrici animum noram me posse potiri, Nunc claudens, modo recludens ita suaviter ambas Verti, ut submorim cunctos, cui sensa solebat 60 Credere, et explevi tara lidus nobile munus, Ut me deficerent somni, et vis vivida pulsus. At meretrix, oculos avertere visa protervos Caesaris hospitio nunquam, commune sepulchrum. Et vitia aularum, flammis ardentibus omnes 65 Accendit mentes in me, queis pectora flammis Incensa Augustum sic incendere, beatos Ut nubi conversos in tristia tempora honores Flerem. Animusque avidus vesanam ulciscier iram, Atque hunc posse ratus praevertere morte furorem, 70 Contra me justum me injuste surgere jussit. Per ligni istius radices juro novellas, Me nunquam violasse fidem praeclara merenti Praemia tot laudum domino. Atque evadere ad auras Si cui fas vestrum est superas, det surgere nomen, 75 Atque meam famam quoque nunc post illa jacentem Vulnera, quae inflixit meritis turba invida nostris. Paullisper stetit attendens, deinde ora resolvit Sic doclor: Quoniam tacet is, ne labier horam Incassum sine, sed loquere et, quae scire laboras, 80 Ipse roga. Sed ego hunc contra sum talibus orsus: Tu quoque fac rogites, si quid milii posse putasi Sal facere; ipse etenim impedior, sic opprimit angor Cor miserans. Iterum hic coepit: Sic iste papessa Ingenue, quae verba orant tua, carcere in arcto 85 O anima inclusa, haud quaerenti taedeat unum Hoc pariter monstrare mihi, qui liat, ut istis Vincta anima in nodis habitet, vel, si qua facultas Est tibi, dic mihi, num ex membris sese ulla resolvat Talibus: Interea magno conamine truncus 90 Exspirare animam venti se vertere in istas Voces! Haec breviter vobis responsa dabuntur. Ut primum membris animae eflera vita recedit Corporis, unde suis se avulsit viribus usa, Tartarei hanc barathri Minos in septima septa 95 Mittit, et haec cadit in silvam, nec certa parata est Sedes; et quocumque illam sors projicit, illic Permanet, utque zeae granum sua germina trudit. Deinde in virgultum plantamquc assurgit agrestem. Pascunt Harpyiae frondes, acremque dolorem 100 Ingeminant, latam huic dantes simul ore fenestram. Corporis exuvias nostri, ceu caetera turba. Nos quoque sumpturi pariter veniemus; at illas Induere haud dabitur; neque enim est res aequa tenere Quemquam, sponte sibi quae adimit. Raptahimus ipsas 105 Huc, et per moestam pendebunt corpora silvam. Unumquodque illi pruno appendetur, ubi umbrae Cogitur indoluisse suae. — Nos ora tenentes Intenti stabamus adhuc, ulrique putantes Plura locuturum truncum, cum murmur ad aures 110 Attonitis venit, vehit illi, qui impete magno In se conversum nemorosis vallibus aprum Erupisse audit, strepitumque exterritus haurit Latrantumque canum turbataeque undique silvae. Atque ecce , ecce duo laevo descendere clivo, 115 Ambo nudati, foedatique unguibus artus, Tam celeri elapsi cursu, ut ramalia silvae Obvia dejicerent. Tum qui prior incitus ibat: Mors, occurre mihi, mihi mors, occurre! fremebat; Atque alter nimium lente sibi currere visus: 120 Non ita pernices plantae tibi, Lane, fuerunt, Cum te in Toppiacis agitarunt proelia campis. Et quia forte, anima jam deficiente, fefellit Hunc vigor; ipse sui tum cespitis objice nodum Implicuit. Post bos resonabat plena nigrarum 125 Ore inhiante canum cupido, rapideque ruentum Silva. Illae, veluti demptis venatica vinclis Turba furens, dentes misere latentis in artus. Cumque in frusta ipsum solvissent morsibus aspris. Mox illos secum simul arripuere dolentes 130 Artus. — At dextra prensum me protinus egit Dux, ubi mittebat cespes per rupta cruentis Vimina vulneribus gemitus lamentaque vana. O Jacob, toto dicebat pectore clamans, De Sancto Andrea, quid le quacsisse salutem 135 Juvit me opposito? Tibi si turpissima vita Acta luit, quodnam tantum mihi crimen in ilia est? Ipsum ubi praeceptor super adstitit, ora resolvit: Qui fueris, memora, o qui tot per vulnera fissus Exspiras lugubre gemens cum sanguine carmen. 140 Ille autem: O animae, quae istas venistis in oras, Visurae nostras tam inhonestis undique sparsas Excidiis frondes, vos illas cogite in unum Cespitis ante pedes tristis. Prognatus in illa Urbe fui, domino quae suffecisse priori 145 Baptistam fertur. Quare ipsam tempus in omne Efficiet tristem arte sua, et nisi signa manerent Nunc aliqua ex illo glaucus qua profluit Arnus, Qui supra cineres olim, quos Attila liquit, Hanc struxere iterum, vidissent ire labores 150 Incassum, ipse meis pro furca sum aedibus usus. Curavit Johannes Teresi scripsit Abbate Dalla Piazza Vicentino |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||