|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POESIS Infernorum Cantus II Inclinata dies cedebat, et umbrifer aër Mole operum in terris animalia cuncta levabat: Atque ego tantum unus veniebam, ferre paratus, Quid via, quid pietas mihi belli triste cieret, 5 Quod mens aggreditur non errans pingere versu. O Musae, o vis ingenii sublimis, adeste, Nunc opus auxilio est. O mens, quae visa notasti, Hic tua nobilitas, hic jam manifesta patescet. Tum prior, o vates, dixi, o dux, quid mea possit 10 Virtus, explora, num sit par ipsa, priusquam Tantum iter ingrediar, cui me committere tendis. «Tu narras, ut adhuc mortali corpore onustus Ille parens Silvi saeclum immortale petivit, Idque fuit sensu. Sed si tamen omnigenarum 15 Nequitiarum osor fuit indulgentior isti Altum animo effectum meditans, qui exsurgeret inde, Et quis vir qualisve foret prognatus ab ipso, Haec homini sano res haud indigna videtur. Namque almae Romae, imperium quae terminet astris, 20 Legerat hunc patrem domus omnipotentis Olympi, Quae urbs, quae regna urbis fuerunt, ut vera loquamur, Pro sancto stabilita loco, qua sede sederet Majoris Petri successor. Propter eundem. Quem numeris celebras, initum multa auribus hausit, 25 Unde illi est posthac victoria parta, simulque Pontificale decus. Post nmito se intulit illuc Vas lectum, sancti repletum flaminis igne, Vir, per quem illa Ibides dux prima et vera salutis In mediis citrarum undis solamen haberet. 30 Ast ego cur veniam? Quis dat? Non Troius heros, Non ego sum Paulus, neque ego hoc me munere dignum, Nec quisquam credit. Quare audacia certa est Ire, nimis vereor, ne sit dementis; acuto Tu vir es ingenio, et praevertis dicta loquentis. 35 Et qualis, qui post renuit, si qua ante volebat, Propositisque novis permutat prima, retroque Tota mente abiens absistit: sic ego in illo Restiteram obscurus saltu, atque hic multa volutans Consilia inceptu tam festinata reliqui. 40 Magnanimi tunc illa viri sic umbra locuta est: Si bene te audivi, excordi mens laesa timore Est tua, saepe hominem qui ludit imagine inani Sic, ut honorato trepidum deflectat ab auso, Ceu fallax cum visus equum formidine terret. 45 Hac animum ut solvas cura, nunc dicere aperte. Quae it caussa viae, incipiam, quaeque auribus ipse Audierim, lua cum miserans discrimina novi. Stabam suspensos inter, mulierque beata Pulchraque me accivit verbis, talique ferebat 50 Se vultu, ut sponte hortarer sua promere jussa. Fulgebant oculi majore ardentius astro, Angelicoque suas clare dedit ore loquelas, Suave sonans: O tu, quo gaudet Mantua mater Corde, anima, humano, tu, cujus fama per omnes 55 Durat adhuc terras, perduratura, diurnas Nocturnasque vices dum dividet orbita solis: Quem mihi junxit amor, mea non fortuna, locorum Deserta impediunt sic, ut formidine victus Terga det. Ac timeo, ne hunc haud vitabilis error 60 Depulerit cursu, ac sero post temporis horam Mota loco properem, auxilium latura labanti, Ut modo ego audivi in coelo. Quare ocius, illuc Nunc perge, eloquioque tuo, quaque arte salutis Huic poteris monstrare vias, hac utere, opemque 65 Affer, ut in tantis capiam solamina curis. En, quae te mitto, sum isthuc delapsa Beatrix; Ipsa loco exivi, quo est ardor ferre regressum: Cor mihi movit amor, qui talia verba ministrat. Coram rege meo, cum sit data copia, de te 70 Plurima saepe loquar laudans. — At ubi ora repressit, Sic coepi: O mulier praestans, o unica, dixi, Per quam progenies hominum supereminet omne, Quidquid habet coelum, minimo quod vertitur axe, Tam jucunda meis tua sunt jussa auribus, ut si 75 Ista exhausissem, tarde parere viderer; Nec labor ulterius tibi sit aperire, quod optas. Verum age dic, quare haud refugis descendere in istud Centrum urbe ex ampla, quam tu ardes rursus inire. Respondit: Dicam breviter, cur absque timore 80 Huc intus veniam, rerum cognoscere caussas Si tibi tantus amor. Solum sunt illa timenda, Queis natura subest mala , visque parata nocere ; Caetera non, in eis quia nulla est caussa pavoris. Gratia summa Deo, qui me tam pectore forti 85 Fecerit, ut nullo vestrorum angore malorum Tangar, nec lacus hic flammarum laedere possit. Stat super astra poli, ingenio veneranda benigno, Femina, quae miserata vicem dolet indupediti, Ad quem te mitto, Superum ut durissima frangat 90 Judicia; atque haec Luciam adit, sat multa rogando, Atque ait: Ille tibi fidissimus indigus errat Nunc opis auxiliique tui, quem supplice voce En tibi commendo. At tristis, genus omne perosa Lucia saevitiae, mota est, atque intima venit 95 In loca, ubi antiquae Rachaeli juncta sedebam, Et sic est afflata: Dei laus vera, Beatrix, Cur non ipsa juvas tanto hunc tibi amore propinquum, Nobilis ut per te incedat vulgaria spernens? Non te hominis miseret sua tristia fata dolentis? 100 Nonne vides medio luctantem in turbine mortis Juxta amnem Oceani spernentem jura superba? Nemo unquam sua lucra sequi, aut vitare paratus Sic fuit iu terris manifesti incommoda damni, Sicut ego, has postquam percepi pectore voces. 105 Atque huc descendi, coelesti sede relicta, Eloquio confisa tuo, quo splendida fama Parta tibi atque bis, qui cupide tua dicta biberunt. Haec ubi fata fuit, lacrimans fulgentia vertit Lumina, ut incensus studio properantius irem, 110 Teque, ‘jubente illa, petii docuique cruentam Declinare feram, jucundi quae breve montis Contendebat iter tibi. Quae ergo caussa morandi? Quid stas? cur tantum servas sub corde timorem? Quo tibi nunc animus, quo nunc vis libera cessit? 115 Cum tres hoc splendore pares merilisque beatae Matronae tibi prospiciant ex aethere summo? Cum tibi promittant tantum mea dicta bonorum? Ceu ilos, qui gelido per noctem humore gravatum Demisit caput occlusus, ubi candidus illum 120 Sol pingit jubare, erigitur totusque patescit: Sic ego convalui, virtus ubi lassa refecta est. Atque ea tunc animum tenuit fiducia nostrum, Liber ut has traherem pacato corde loquelas: O pia, quae auxilio mihi venit, tuque, benigne 125 Minciade, qui haud indocilis parere fuisti, Tecum veridico simul haec est ore locuta : Tu desiderio veniendi pectora tanto Nostra cies fando haec, ut prima incepta reposcam. Nunc perge, amborum namque una et certa voluntas; 130 Tu dux, tu dominus, tu doctor. Sic ego dixi, Utque ille incessit, silvestria et alta petivi. Curavit Johannes Teresi scripsit Abbate Dalla Piazza Vicentino |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
