Annus
2 0 2 0


Οὐ μόνον Καλλίμαχος

κόμη : coma, crines.

Ipsa vox Graeca etiam Latine recte lectitatur: nam Latine quoque “comam” invenimus, quod ex uno ambo gignuntur. Stirps enim eadem erat apud antiquos: *cọma genetrix est ambobus, qua de causa et Graece et Latine verbum comperitur. Ad fragmenta Orphica (258) verbum κομήεις evidetur, quod interea ἃπαξ λεγόμενον nominandum est: id enim “comatum” significare videtur apud Orphicos.

Nonnulli tamen sapientes κόμην ἐπὶ τοῦ κομεῖν adligant, quod Latine “curo” significat: analogia enim in ipsa re invenitur, quippe qui crines vincit suos aut aliqua ratione favet, is vere rerum aliquarum curator videtur. Ἐκ τοῦ κομεῖν verba et Graeca et Latina parta sunt, sicut νοσοκόμιον -ἀπὸ τοῦ νόσου atqui τοῦ κομεῖν, quod Latine a morbo ac a curando diceretur.

Vox ipsa Graeca praeclarum locum sibi apparat: ille enim Callimachus Cyrenaeus in voluminibus suis de reginae comis numeris multis maiora conscripsit, ut nomen ac virtutem regiam describeret atqui concelebraret (Fr. 110 Pfeiffer, 47-53):

Τί πλόκαμοι ῥέξωμεν ὃτ’οὒρεα τοῖα σιδήρωι

Εἲκουσιν; Χαλύβων ὡς ἀπόλοιτο γένος,

Γειόθεν ἀντέλλοντα, κακὸν φυτὸν, οἳ μιν ἒφηναν

Πρῶτοι καὶ τυπίδων ἒφρασαν ἐργασίην.

ἂρτι νεότμητόν με κόμαι ποθέεσκον ἀδελφεαί.

“Quid comae efficiemus quandoquidem tales montes ferro cedunt? Chalybonum proles pereat malum genus, quae prima excavavit terra ferrum: principio id enim publicarunt ac mallei artem compararunt. Nuper caesam comae me desiderabant sorores.”

Apud Callimachi locum demum crines perloquitur atque fabulam enarrat, quae non legenda est in versibus eiusdem poetae sed in Catulli carmine LXVI, ubi ille Latinus poeta Callimachi versus interpretatus est. Is tandem grammaticus Pfeiffer textum per fragmenta uere constitit, quom ille Catullus iamdiu Callimachi verba tradidisset.

Andreas Latine interpretatus est

Scripsit Didacus et Franciscus Ticinensis



Retro ad:

Novissima editio
Summum paginae