"Dicendum est breviter quod finis … est removere viventes in hac vita de statu miserie et perduceread statum felicitatis. Genus vero phylosophie sub quo hic … proceditur, est morale negotium, sive ethica; quia nom ad speculandum, sed ad opus inventum est.” (Epist., XIII, 39-40)
“ … il mezzo del cammin di nostra vita …”
Guido da Pisa dicit: “medium namque vite humane secundum Aristotelem somnus est … Incipiens autem universa que vidit per ordinem enarrare, dicit quod in medio itineris nostre vite, hoc est in somno, invenit se in una sylva obscura, que mundi errore set vitia prefigurat”.
In eadem doctrina Aristotelica intellegit G.B. Gelli: “Medium itineris nostre vite est sompnus. Nam principium vite est ipsum vivere. Finis vero est ipsa mors. Medium vite est sompnus. Nam homo dormiens medius est inter vitam et mortem. Unde philosophus dicit quod secundum dimidium vite nichil differ stultus a sapiente. In dimidio itaque itineris nostre vite auctor istam comediam composuit, quia ipsam per revelationem in sompno habuerit”.
“Poi ch’ei posato un poco il corpo lasso,ripresi via per la piaggia diserta,si che ‘l piè fermo sempre era ‘l più basso.”
“quando homo ascendit montem, pes inferior est ille super quo fundatur et firmatur totum corpus salienteis” (Benvenuto)Et bestiis silva, leuncia, lupus, tigris et mons luminosus sunt:“omne quod in mundo est concupiscentia carnis, aut test concupiscentia oculorum, aut superbia vitae” (ex EPISTULA JOHANNIS, N.16) “et sic patet quod ad ista tria reduci possunt omnes passiones” ( ex Summa theol., II, 11,q. 77, a. 5 – S. Thoma)“bruta iudicium liberum habere non possunt, quia eorum iudicia semper ab appetitu preveniuntur … substantie intellectuals, quarum sunt immutabiles voluntates, nec non anime separate bene hinc abeuntes, libertatem arbitrii ob inmutabilitatem voluntatis non amittunt, sed perfectissime atque potissime hoc retinent”. (ex Convivio I XII 5)“ … dinanzi a li occhi mi si fu offerto chi per lungo silenzio parea fioco.”Guido da Pisa: “qui videbatur quod propter longum silentium esset raucus”.“intelligenza sunt de Virgilio, quem dicit sibi apparisse fioccum, idest quasi delentum ex lunga taciturnitate et tenuis ac modice sonoritatis, quia dudum fuerat ex vite sublatus”.“Così l’animo mio, ch’ancor fuggiva,si volse a rietro a rimirar lo passoche non lasciò già mai persona viva”Benvenuto scribit:“ad intelligentiam istius litere est notandum, quod hic potest esse duplex intellectus: unus, quod omnes transeuntes per viam viciorum, spiritualiter moriuntur, quia anima que peccavit, ipsa
morietur, et tunc exponatur litera sic: “che”, idest qui passus viciorum, “non lasciò”, numquam dimisit personam vivam, quin occiderit ipsam spiritualiter, ut dictum est: et tunc “persona viva” stat pro apposito verbi. Alius intellectus est, quod nullus vivus in mundo potuit unquam totaliter evitare istam viam viciorum, quod non iret per ipsam, quia septies cadit iustus in die, saltem venialiter, et tunc expone literam sic: “Che”, idest quem passum viciniorum “persona viva non lasciò giammai”, quia oportet omnem hominem venientem in mundum peccare communiter …; et tunc “persona viva” sta pro supposito, et debet poni a parte ante verbum”.“O genus humanum, quantis procellis atque iacturis quantisque naufragiis agitari te necesse est, dum, belua multorum capitum factum, in diversa conaris!” Scripsit Johannes Teresi
|
|
