De Ioanna ab Arcu (6 Ian.1412-30 Mai.1431)

Die sexto Ianuarii anno 1412 parvo in Francogalliae oppido ‘Domremy’ appellato et in ‘Marca Lotharingica’ sito nata est Ioanna, quam ob paternum nomen gentilicium Dart seu Tard, ‘d’Arc’ vocata est et forsan Latine ‘Ioanna ab Arcu’ dici potest. Sicut aliae id temporis adulescentulae, etiam haec puella primos aetatis suae annos familiaribus dedita occupationibus degit: saepe oves pascebat et horas subsicivas ad officia religiosa auscultanda dicabat.

Cum annum decimum tertium ageret, quasdam voces audire coepit supernaturales, ut aiunt qui eam a Deo electam putant (nam anno 1920 sanctorum fastis adscripta est), aut imaginarios nuntios, ut alii autumant. Utique Ioanna pro certo habuit a se aliquid agendum esse pro Francogallis, qui praesertim post victoriam a Britannorum exercitu partam in proelio ‘Azincourtensi’ (a. 1415) misere iacebant, dum Carolus VII, illorum rex, inermis pavidusque quid faceret haerebat. Quare periculum erat ne in hostium dicionem totum regnum serius ocius redigeretur.

Anno 1429 tandem Ioanna ad aulam Caroli se conferre potuit a quo facultatem obtinuit ut exercitum ad urbem Aureliam ('Orléans') duceret, quam inde a superiore anno Britanni obsidebant. Fractâ horum obsidione et Aureliâ die 8 Mai. 1429 liberatâ, aliis ex proeliis, maxime illo prope oppidum ‘Patay’ commisso, victores evaserunt Francogalli. Itaque die 17 Iul. in cathedrali Remensi (‘Reims’) Carolus regiis insignibus exornatus est.

Sed operam dare ut aliae Francogallicae regiones a Britannorum et Burgundiorum dominatu liberarentur non destitit Ioanna, quae paucis cum centenis militum Compendium (‘Compiegne’) urbem ab hostibus cinctam defendere frustra contendit, quia die 23 Mai. 1430 haec adulescentula a Burgundis capta est. Qui ipsam Britannis vendiderunt, nihil magis cupientibus nisi ut suorum in potestate hanc feminam haberent. His hostibus admodum favebat Petrus Cauchon, episcopus Bellovacensis (‘Beauvais’), qui, cum Ioannae infestissimus esset, hanc feminam in processu, qui anno insequenti habitus est, veluti haereticam arguit et sagam et potestati ecclesiasticae adversariam. Strenue se defendit Ioanna per quattuor menses contra istiusmodi calumnias, dum eius captivitas in dies durior fiebat: etiam impudicitiae accusata est, sed falso, quia duae feminae, quas ad talem corporis probationem faciendam iudices ipsi delegaverant, Ioannam incorruptae virginitatis esse testatae sunt.

Adeo multa ignobilia pati debuit, ut ipsa suas anteactae vitae actiones et voces auditas abiuraverit. Sed post duos dies abiurationem respuit. Quare, sicuti ‘relapsa’, eam igni cremari iudices decreverunt. Id quod die 30 Mai. a. 1431 magno in foro urbis Rotomagi (‘Rouen’) factum est. Eius cineres, ne quis ipsam postea veneraretur, in Sequanam fluvium iactae sunt. «Sic Ioanna obiit, mirabilis et stupenda virgo, quae collapsum ac paene dissipatum Francorum regnum restituit […] Divinum opus an humanum inventum fuerit, difficile affirmaverim […]» (Ex Pii Secundi (1458-1464) P. M. opere ‘Commentarii rerum memorabilium quae temporibus suis contigerunt’ inscripto, L. VI, cap. 287). Post accuratas de illo processu investigationes habitas, ipsum mancum ideoque iuridice "nullum" fuisse statuit Callistus III, P. M. (1455-1458).

Scripsit Victorius Ciarrocchi