De libri inventione

Nostro tempore quo magis magisque liber chartaceus ob adventum scientiae informaticae certare videatur cum electronico, nihilominus diu permansurus, non neglegenda est commutatio facilis sed maximi momenti voluminis cum codice quae fertur usque a II saeculo p. Ch. n. incepisse. Antea more solito scriptores usi sunt volumine papyrorum: paginae papyri aliae aliis coniunctae erant atque involutae. Scribebatur ad libellam, a sinistra parte ad dexteram: ut opus legeretur volumen plerumque longius explicandum erat.

Codex, paginis disiunctis sed a latere sinistro adligatis, similior libri existimandus est formam quadri vel recti anguli et involucrum habens: iam opus scriptum in capita divisum erat cum argumentorum indice. Quae commutatio, inserta membrana pro papyro, completa est. Membrana etiam pergamena dicta est ab urbe Pergamo ubi pelles oviles vel caprinae vel vitulorum longo opere expoliebantur donec molles et fortes redderentur; aliter ac papyrum, utrimque recto et verso inscribebatur; non perraro eradebatur ut rursum scriptores ea uti possent. Quae commoda codex praebuit pro volumine? Habilis forma, facilior lectu, aptus ad gerendum in itinere: electus est a christianis qui orantes vel Evangelium praedicantes, citius in libris invenire poterant excerpta Sacrarum Litterarum vel Vitae Martyrum, sed scriptores gentiles lentius codicem probaverunt. Aliqua post saecula Arabi chartam, inventam a Sinis, in Europam attulerunt, ubique XII saeculo acceptam, sed liber, manu scriptus, minute pictus, res magni pretii diutius mansit: tandem ars typographica inventa saeculo XV libros parvo pretio pervulgavit. Quousque liber chartaceus perdurabit? Quam diu paginae chartaceae commodiores erunt inventu atque evolutu quam electronicae.

Scripsit Lydia Ariminensis