De „coniuratione“ mense Augusto anno MCMXCI Moscoviae facta

Oleg Baklanow, unus ex iis, qui mense Augusto anno MCMXCI coniuraverunt, ut Unionem Sovieticam servarent, in hac percontatione cum Eduardo Steiner („Die Presse“) habita de rebus tunc gestis narrat:

Die Presse: XX abhinc annis coniuratio Augusta, quae dicitur, facta est. Suntne coniurati amicitia etiamnunc coniuncti?

Oleg Baklanow: Equidem non censeo coniurationem esse factam. Quo vocabulo primus Michael Gorbatschow est usus, qui rem publicam prodidit. Non dicere velim nos, qui auctores illarum rerum fuimus, amicos esse, quamvis quaedam inter nos rationes sint.

Gorbatschow in percontatione quadam dixit coniuratos fuisse homines vere stultos, qui omnia perdidissent.

Sententiam istius, ut qui nullas iam partes in re publica agat, interpretari nolo. Nihilne de semet ipso dixit?

Sane vero. Dixit se fuisse semistultum, quia tunc in Chersonesum Tauricam profectus esset otiandi causa.

Bene quidem.  Ei prid. Non. proficiscenti vale diximus. Deinde cum Boride Ielzin secreto novum foedus Unionis parabat...

…cuius obsignatio provisa erat in diem a.d. XIII. Kal. Sept....

… et in quo nulla socialismi aut unitatis mentio fiebat. Immo Unio Sovietica esset sublata. Istud foedus primum biduo post Idus Augustas in actis diurnis publicatum est. Eo tempore Krjutschkow (scil. praefectus officii secreti KGB) vel Boldin (scil. praefectus administrationis praesidentialis) per telephonum me otiantem interrogavit, num acta diurna iam legissem. Deinde nos omnes ad se convocavit. Cum quibusdam collegis in Chersonesum Tauricam profectus sum praesidem moniturus, ne foedus obsignaret.

Sed id foedus quodammodo integritatem et unitatem rei publicae praestitisset. Quam a multis oppugnatam esse constat.

Ego longe aliter sentio. Numerus eorum magnus fuisse dicitur, sed non magnus fuit.

Foedus illud causa quidem fuit coniurationis; quae tamen iam antea fieri potuit.

Non praesidi Gorbatschow repugnavimus, sed foederi. Iam antea Michaelem Gorbatschow hortati sumus, ut ageret, cum res publica vixdum administrari posset.

Eduardus Schewardnadse, minister rerum externarum, iam anno MCMXC de tyrannidi imminente monuit. Quomodo id intellegendum erat?

Id plane ignoro. Sed iste quoque fuit hostis Unionis Sovieticae.

Nobis oro narres, qualis fuerit sermo,quem in Chersoneso Taurica cum praeside habuistis.

Nos fuimus quattuor. Gorbatschow, post dimidiae horae moram, a nobis quaesivit, a quo missi essemus. Dixi Summum Consilium foederi repugnare. Condicionem a nobis latam Gorbatschow renuit dicens ab aegra valetudine se prohiberi: nam voluimus eum nobiscum Moscoviam ire, ut ipse rem decerneret. At paulo post „Moscoviam ibo“, inquit, „ut foedus subscribam, etiamsi medici crus amputent.“ Sed nos in animo habuimus Summum Consilium convocare. Denique ille ”facite hercle, quod vultis”, inquit, “ sed videte, ut de omni re sententiae dicantur.”

Quando coniurationem constituistis?

Cum Moscoviam reverteremur, litterae paratae erant ad subscribendum.

Notane fuerunt praesidi consilia vestra?

Fortasse. Quamvis dixerit se a telephono interclusum esse, non dubium est, quin aliae viae ei patuerint. Ducenti vigiles, quos secum habebat, nos facile retinere potuerunt.

Sunt, qui putent eum coniurationem toleravisse, ut a Boride Ielzin, adversario suo, liberaretur atque exoneraretur.

Nemo ad id respondere potest nisi Gorbatschow ipse. Hoc quidem tempore scio eum semper ambiguum fuisse in agendo.

Coniuratio intra triduum in irritum cecidit. Cur fuit consilium vestrum tam vitiosum? Cur hastam abiecistis in tanta paucitate reclamantium?

Qui potuit fieri, ut intra biduum aut triduum tantum propositum meditaremur? nostrum erat caedem evitare. Contra Ielzin suique quamquam trepidi parati tamen erant ad dimicandum.

Quae postea tibi captivo fuerunt cogitationes ?

Sane tristes. Quas tamen aequo animo tuli scilicet non ignorans res, quae in re publica geruntur, non iam ex me pendere.

Quomodo homines melius vivunt: socialismo an capitalismo imperante?

Equidem in utraque re publica bene vixi. Tamen censeo plus aequitatis futurum fuisse minusque scelerum, si unio Sovietica exstaret.

Scripsit Volfgangus Austriacus