De pensionibus solvendis

Securitas socialis (quam veteres Romani nescierunt) nostris diebus in duas partes cadit: et ad solvendas pensiones menstruas, quas accipiunt qui aetate provecta -emeritos nuncupemus- vel infirma valetudine laborare non possunt, et ad assistentiam sanitariam cum labor temporarie impeditur; pensiones vero solvuntur ex arca communi, cui stipes operarii ex sua cuiusque mercede menstrua, dum laborant, immittunt eo consilio, ut iam emeritis pecunia ad victum necessaria habeatur.

Tamen ut ipsa experientia docet, stipes adeo exiguae sunt ut pecunia nisi ex aerario fiscali assumitur emeritis non sufficiat; inde fit ut ex opibus fiscalibus pensiones tandem solvantur; nemini idcirco fugit ex concivibus, qui vectigalia fisco afferunt, reapse pensiones ad emeritos proferri, qua de causa ut maior sit emeritorum numerus qui -cum Europa senescit- in dies crescit, magna quoque vis pecuniae opus est ad pensiones ex fisco solvendas.

Is rerum status a gubernationibus Europaeis iamdiu sustinetur; quomodo fit ut pensiones solvi possint cum pecunia fiscalis deficiat? responsum invenitur in administranda oeconomia nationali, ita ut per inflationem monetalem pensiones suum nummorum numerum servent, sed pecuniae facultas emendi partim adimatur; nationes igitur Europaeae hac via de pensionibus solvendis abhinc multis annis iam satagunt.

Attamen ex eo die, cum ab Unione Europaea euro nummus communis et unicus creatus sit, monetae nationalis inflatio ad libitum ­Nummaria Centrali Europaea invita- iam fieri non potest et idcirco pecunia ad pensiones ex aerario fiscali solvendas omnino non sufficit, vel in Graecia ubi primo crisis explodit; inde patet ut viae sint duae quibus oeconomia Europaea servari potest: aut pensiones minuuntur, aut aetate provectioribus pensiones solvi incipiunt, vel in Francogallia ubi aetas requisita iam non erunt anni sexaginta sed duo et sexaginta; inde operarii irati ob hanc reformationem in viam palam incedunt Praesidem legislatoresque vituperantes quod lege annos 62 statuerunt; iam vero anno 2005 harum rerum peritus vestigabat utrum possit fieri ut pensiones solvendae velut bomba praedisposita olim euronem delerent? (José Piñera: ³Will the pension time-bomb sink the Euro?², Cato Journal, 2005).

Longo autem tempore opus erit pensiones non ex arca communi solvere sed ex cuiusque operarii parsimonia; de hoc systemmate exstat experientia cum in Chilia ab anno 1980 operarii in propriis privatisque computis conditoriis pecuniam ad pensionem postea, iam emeriti, accipiendam cumulant, quam privatae societates de re expertae administrant; hoc systemma aliquot reformationibus nuper melioratum est.

Scripsit Paulus Kangiser