BEDA VENERABILIS

Vita et opus Bedae documento est, quam fructiferum fuerit opus euangelii nuntiandi inter Anglos, qui unâ cum paucioribus Saxonibus facti erant noui habitatores Britanniae insulae. Opus illud erat susceptum a papa Gregorio Magno et ineunte saeculo VII peractum a quadraginta Romanis monachis duce Augustino. Iam exeunte eodem saeculo et ineunte VIII Beda monachus Anglus ita claruit in peruestigandis sacris Litteris aliisque scientiis, ut mox in toto orbe Latino censeretur theologus non inferior Hieronymo, Augustino, Isidoro. Suam uero patriam ditauit perinde ac Cassiodorus (m. 580) Longobardoitaliam, Gregorius Turonensis (m. 594, Tours) Franciam, Isidorus Hispalensis (m. 636, Sevilla) Gothohispaniam.

Anno sescentesimo septuagesimo secundo (672) Beda natus est in maxime septentrionali Anglorum regno nomine Northumbria, quod pertingebat ad fines Scotiae et murum Hadriani. Parentibus orbatus ille puer septem annorum a consanguineis educandus concreditus est uenerabili abbati in propinquo claustro Wearmouth, Benedicto Biscop. Pueri huius generis appellabantur oblati, ideo quod praesumebatur quidem illos ingressuros esse monasterium, sed nullo modo ad hoc tenebantur.

Beda igitur studium incepit linguae Latinae et gradatim earum, quae proxime pertinebant ad monachorum ‘opus Dei’ seu rem liturgicam quotidianam. Notandum est utique illo tempore in claustro Wearmouth degisse Ioannem Romanum, qui eo consilio illuc missus erat, ut fratres doceret purum cantum Gregorianum.

Post duos annos, cum exstructus esset abbatiae nouum claustrum in oppido Jarrow, Ceolfridus, nouus praefectus utriusque monasterii, transiens in nouum, duxit secum Bedam, qui illic mansurus erat usque ad finem uitae terrenae, annos nempe quinquaginta tres. Debitam praeparationem monasticam et theologicam cum persoluisset, sacerdos consecratus est anno septingentesimo secundo, itaque annos natus triginta.

In tota uita sacerdotali bis tantum suscepit perbreue iter causâ studiorum. In spiritu regulae sancti Benedicti Beda delectabatur secessu claustrali, quod ceterum – unâ cum eius eximia pietate – explicat, quomodo inter tot tamque diuturna officia quotidiana ille ualeret non solum perlegere et perpendere totum patrimonium Latinum, sed etiam – illo nisus fundamento – scribere multa opera originalia, quae aluerunt et alunt omnes Christianos. Sub hoc aspectu ille de semet ait: „Totam uitam transegi in tranquillitate [claustri]. Opus autem dabam acquirendae scientiae, docendis aliis, scribendo”. – Beda, qui adhuc uiuus appellabatur cognomento Venerabilis, eminet quidem suâ Historia ecclesiastica gentis Anglorum multisque aliis, sed imprimis habetur optimus theologus biblicus aetatis Mediae.

Scripsit frater Benedictus Huculak OFM