SUMMARIUM

Iam dudum „Lampas" urbis Varsoviae secreta lectoribus revelat. Anno MMIV Stanislaus Tekieli de montibus Varsoviensibus scripsit, de quibus incolae numquam prius audierant. Nunc autem Ioannes Riesenkampf, vir Cracoviensis, narrat, qualis hospitibus lingua in Poloniae capite usurpata videatur. Si auctori est credendum, Varsovienses loquuntur citissime et fluentissime, nullis intervallis interpositis, tamquam timerent, ne quis sermonem eorum interrumpat.

Praeterea non dicunt, ut alii Poloni: – Intra, precor! – sed: – Invito!

Ipse audivi tabernarium Varsoviensem, cum iam tempus tabernam claudendi appropinquaret, dicentem:

– Invito vos omnes ad exitum!

"Ecce vera hospitalitas! – dicebam mecum. – Hic homo optimus, etiam cum nos eicit, invitat!"

Interdum dialectus Varsoviensis multo propior linguae Latinae videtur quam ceterorum Polonorum lingua. Nam Cracoviae aut Posnaniae dicitur: "Puer laudatur per patrem", nonnulli autem Varsovienses dicunt ut Romani: "Puer laudatur a patre". Ceteri Poloni dicunt: "Praeses mansit electus", Varsovienses autem ut Cicero ipse: "Praeses est electus".

Quam multas res novas scituque dignas possumus invenire hic, in urbe nostra! Sed maxima cum voluptate legitur etiam id, quod Christophorus Varga de Hungaria scribit. Omnes scimus Hungaros saepius quam ceteros homines sibi ipsis mortem consciscere. Cur id faciunt? Ideone, quia post prius bellum, quod totum orbem terrarum complexum est, permagnam partem imperii sui perdiderunt? Varga eorum maestitiam atque deiectionem attribuit nimio cibo ab eis cotidie consumpto.

Ut auctor nos docet, Hungari mythicam avem turul dictam magnopere colunt et ubique ei monumenta erigunt. Emese, femina ex Hunnorum gente, dicitur a turule praegnans facta genuisse filium, a quo orti sunt maximi Hungarorum reges. De hoc futuro eventu praemonuit eam somnium. Somniavit enim ex se, ut ex fonte, fluere torrentem aquae purissimae, qui sensim in fluvium permagnum crevit.

Quis hoc somnium, quod quisque Hungarus optime novit, pulcherrimum esse negabit? Non intellego ergo, cur "Nostra Acta Diurna" tantopere vituperent Agatham Bogacka, quae feminas meientes pingat. Ceterum ipse Paulus Picasso libenter pingebat id facientes puellas. Indignata pictrix dixit Annae Dziewit:

– Sub vestimentis sum omnino nuda, habeo cunnum et mammas. Si propter id in ius vocer, nihil habeo, quod dicam, ut me defendam. Sum obscenitas ambulans. Quid faciam, si Polonis id intolerabile videtur?

Nicolaus Simonides

Scripsit