De formica docente

Iam diu bestiarum studiosi compertum habent formicarum societates longe difficiliores esse, quam quod magnitudine eorum cerebrorum quislubet censeat; quibus animalibus novissima scripta referunt facultatem docendi ab investigatoribus attributam esse.

Nigel Franks et Tom Richardson in universitate Bristol (UK) experimentum "binarum formicarum cursus", quibus nomen est Temnothorax albipennis, perfecerunt et de eodem accuratissime in actis "Nature" retulerunt: etenim duae formicae e nido ad escam currunt, saepe consistentes et in viam redeuntes, quarum altera, cui via iam nota est, magistrae more tardius procedit ita ut altera, sicut discipula, loca cognoscere discat, dein leniter eam percutiat (ut in imagine aspicitur). Quarum rapiditas et distantia varie sed concorditer mutantur. "Formicae simpliciter se gerunt, - inquit Tom Richardson - nam si discipula aufertur et leniter dux attingitur, exempli gratia pilo, magistra iter celeriter facere pergit."

Vitae studiosi "magistrum" animal illud appellant, quod de commodo quodam idcirco decedit, ut sodalis indoctus erudiatur. Sed confirmant duo studiosi institutionem efficacem mutua docentis et discentis communicatione constare: praecepta a magistro discipulo tanta celeritate quanta posteriori apta praeberi, discipulum magistro se documentum didicisse significare et nova praecepta exponi posse: docere denique semper mutuum esse. In hoc experimento magistra quadrupla cum celeritate escam attingere posset, nisi discipula assequeretur, discipula vero celerius post magistram escam invenit ceterisque sodalibus magistra fieri potest. Alias tamen compererunt studiosi unius discipulae institutionem nimis tardam esse: formicarum gregibus efficacius locus escae per "pherhormones", id est vestigia chemica, communicari posse.

Sed binarum formicarum experimento comprobatum est etiam animalia minimo cerebro praedita docere ac discere posse.

Scriptum hoc conversum est ab articulo pridie Idus Ianuarias MMVI in actis "Scientific American" edito.

Scripsit Herimannus Novocomensis