De Nigeriae et Nepaliae exemplis

(Why Pakistan should look at Nigeria and Nepal)

Novissima facta Nepaliae et Nigeriae Pakistanos docent, quomodo munitae dictaturae populo reclamante et meditatis factis devinci possint.

Senatus Nepalensis, ab rege Gyanendra post frequentes reclamationes restauratus, omnes magni momenti potestates ab ipso auferre deliberavit: quae commutatio viam Nepaliae patefecit ad democratiam lege ordinatam, regni formam nihilo minus servantem. Frustra conatus est rex patriae difficultatibus uti, praesertim saeva communistarum seditione rura vastante, ut summam rerum in manibus suis retineret: cuius auctoritas et aliis nationibus condemnantibus et populo Nepalensi vias capitis Katmandu occupante et unitate variarum Nepalensium partium deminuta est. Quamquam etiam nunc longum iter Nepaliae ad democratiam exstruendam faciendum sit, duces factionum de via percurrenda concordes convenerunt.

Nigeriae senatus consilium propositum reiecit, quo probato exercitus dux Olusegun Obasanjo tertio rei publicae praesidens fieri potuisset. Per vices in Nigeria, non aliter ac in Pakistania, civiles et militares praesidentes dominati sunt. Obasanjo militaris ab anno MCMLXXVI ad MCMLXXIX Nigeriam rexit, posthac summam rerum regimini populo delecto tradidit: quod cito ab exercitu eversus est. Olusegun Obasanjo, exercitu deserto, praesidens anno MIM creatus est, post aliquot nefastos dictatores. Licet lex suprema Nigeriana facultatem prohibeat, ne quis ter praesidens fiat, praesidis fautores assidue postulaverunt ut talis legis emendatio probaretur, qua ter magistratum inire concederetur. Contrarium senatus consilium hoc efficiet, ut democratia in civitate illa totius Africae frequentissima vigescat.

Quae exempla eruditis Pakistanis, qui et militaribus et politicis ducibus diffidunt, spectanda sunt, ut spem commutationis in patria sua reperiant. Nam rex Gyanendra causam potestatis suae esse aiebat imperitiam virorum politicorum: qui vulgus adiverunt, incompositam democratiam populo gratiorem quam efficacem dictaturam probantes. Idem politicis Pakistanis faciendum est: nam, foris et viis populo refertis, societas mundana non regi sed a senatoribus probato regimini restituendo favit, neglectis Nepalensium politicorum litibus.

Recenter Benazir Bhutto et Nawaz Sharif (quos in imaginibus aspicis) "chartam democratiae" ediderunt: inde spes orta est illos celebres homines in Pakistaniam tam cito redituros esse, ut suffragiis anno proximo habendis intersint. Multo enim ibi difficilior seditio quam in Nepalia. Populi voluntas tum multo facilius patefieri potest, cum in una urbe vel in aliquot invicem proximis mercaturae, potestatis et culturae maxima facta aguntur, ibique caput civitatis constitutum est. Pakistaniae caput Islamabad plerumque ab hominibus, qui pro re publica operam suam dant, habitatur, cum loca maximi momenti ad commercia et potestatem exercenda per totam Pakistaniam diffusa sint: ideo vulgi reclamationes nihil efficere poterunt, nisi pluribus in urbibus simul concitatae erunt. Postremo anno MCMLXXVII tumultus sat prospere successit, quem exercitus vi reprimere noluisset; posthac duces exercitus et exploratorum ambagibus effecerunt, ut suam quaeque factio urbem dominaretur. Quam ob rem ab anno undebismillesimo novus dictator Pervez Musharraf ex discordiis oppositorum et debilitate maximarum factionum utilitatem cepit.

"Charta democratiae" finem maximarum partium odii denotavit, ab exercitus et exploratorum societate ab anno MCMLXXXVIII usque ad annum MIM iuncta magnificati ac saepe citati, ut nimia immissio militum in rem publicam excusaretur. Animis admodum popularium partium fautorum confirmatis - postquam duces suos in patriam redire cognoverint -, praesidenti Musharraf magis arduum erit exitus suffragiorum anno MMVII habendorum adulterare.

Si senatus Pakistaniae, ad instar Nigeriani, Musharraf intercluserit, ne lege suprema emendata vel ambagibus prodita regulas evertat, nova facultas ad democratiam instituendam Pakistaniae dabitur.

Scriptum hoc ab Husain Haqqani - qui "Boston University’s Center for International Relations" dirigit - confectum, postridie Kalendas Iunias MMVI in actis diurnis electronicis "The Indian Express" apparuit et in linguam Latinam conversum est.

Scripsit Herimannus Novocomensis